Trái phiếu là gì? Những điều cần biết về trái phiếu mới 2024

Trong kinh doanh hoặc trong lĩnh vực chứng khoán, chắc hẳn chúng ta đã từng đôi lần nghe đến từ trái phiếu. Tuy nhiên trên thực tế không phải ai cũng hiểu rõ trái phiếu là gì. Thậm chí ngay cả một nhà đầu tư cũng chưa chắc hiểu đầy đủ hết.

Vậy trái phiếu là gì và những điều nào cần biết về trái phiếu? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết này nhé.

1. Trái phiếu là gì?

Có nhiều cách hiểu về trái phiếu và khái niệm của nó cũng khá mơ hồ. Tuy nhiên các bạn có thể hiểu trái phiếu thực chất là một công cụ nợ, nó là một khoản vay của công ty nào đó. Khi công ty cần vốn mà không có tiền sẽ tìm cách phát hành trái phiếu, sau đó những nhà đầu tư khác sẽ mua lại những trái phiếu này. Công ty phải trả lãi lại cho các nhà đầu tư theo định kỳ như những hình thức vay khác và có một kỳ hạn trả khoản gốc nhất định.

Nói một cách dễ hiểu hơn thì trái phiếu là một loại chứng khoán và đơn vị phát hành sẽ là người vay tiền. Người cho vay tiền là người nắm giữ trái phiếu sau khi công ty đã phát hành, họ sẽ được hưởng lợi nhất định. Với lãi xuất mà bên cho vay nhận được sẽ không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. Nếu công ty làm ăn thua lỗ thì vẫn phải trả đúng tỷ lệ như đã thỏa thuận ban đầu còn nếu làm ăn phát triển thì lãi xuất cũng sẽ không cao hơn.

Đối tượng có thể phát hành trái phiếu bao gồm các doanh nghiệp, tổ chức, chính quyền công hoặc kho bạc và cả chính phủ cúng có thể phát hành. Tương tự như vậy, những tổ chức kể trên và cả các cá nhân cũng có quyền mua lại trái phiếu.

Về hình thức thì trái phiếu sẽ có hai loại là:

Trái phiếu ghi danh: Trên trái phiếu sẽ ghi tên người sở hữu trái phiếu này
Trái phiếu vô danh: Trên trái phiếu không có ghi tên người sở hữu.

2. Những điều cần biết về trái phiếu

Để hiểu rõ hơn về trái phiếu thì các bạn cần nắm được những kiến thức cơ bản như sau:

Thứ nhất Ngày đáo hạn: Đây là ngày mà công ty sẽ thanh tóan giá trị của trái phiếu cho các chủ đầu tư mua trái phiếu cua mình và chấm dứt việc trả lãi xuất cho họ.

Thứ hai: Tính bảo đảm và không bảo đảm của trái phiếu. Khi đầu tư trái phiếu bạn cũng cần chú ý đền điều này vì nó ảnh hưởng đến quyền lợi của bạn về sau:

Trái phiếu không bảo đảm (trái phiếu khoán): Khi đầu tư vào loại này bạn chỉ có thể hy vọng vào sự uy tín của công ty mà bạn đầu tư. Vì nếu công ty có phá sản hoặc gặp rủi ro gì thì có thể bạn sẽ không lấy được số tiền đã đầu tư ban đầu mà chỉ nhận được về rất ít.

Trái phiếu bảo đảm: Với loại trái phiếu này tài sản cụ thể đã được cam kết rõ ràng. Nếu công ty phá sản thì họ buộc phải thanh toán đầy đủ cho chủ đầu tư trái phiếu trước, người ta gọi là trả nợ trái phiếu. Sau đó mới chia cho các cổ đông của công ty.

Thứ ba trái tức: Trong dao dịch trái phiếu sẽ có một khái niệm mang tên trái tức. Đây là số tiền lãi mà công ty có nghĩa vụ thanh toán cho chủ đầu tư. Thời gian thanh toán có thể nửa năm hoặc một năm tùy vào thỏa thuận đã ký kết giữa hai bên.

Thứ tư trạng thái thuế: Khi đầu tư vào trái phiếu bạn cũng nên quan tâm đến trạng thái thuế. Khi bạn đầu tư mua trái phiếu của một công ty nào đó thì phải trả thuế cho nhà nước vì bạn sẽ nhận được tiền lãi định kỳ từ công ty.

Thông thường những trái phiếu do công ty phát hành sẽ phải chịu thuế. Một vài loại trái phiếu do chính phủ và địa phương phát hành lại được miễn thuế. Tuy nhiên với những trái phiếu phải chịu thuế thì lãi xuất sẽ cao hơn so với trái phiếu không chịu thuế. Bạn cần cân nhắc thiệt hơn trước khi đầu tư.

Thứ năm các cách hạn chế rủi ro khi đầu tư trái phiếu: Đầu tư trái phiếu như một hình thức gửi tiền tiết kiệm và nhận lãi suất nhưng nó vẫn tìm ẩn nhiều rủi ro. Chính vì vậy khi đầu tư bạn cần phải chú ý những điểm sau:

Tính minh bạch của công ty: Hãy chọn những công ty làm ăn rõ ràng và tốt nhất nên là công ty lâu đời vì họ có uy tín nhất định. Những doanh nghiệp niêm yết sẽ đảm bảo hơn.

Ban lãnh đạo uy tín: Ban quản trị đứng đầu là nững người điều hành công ty. Nếu họ là người giỏi và có uy tín thì quyền lợi của bạn sẽ được đam bảo hơn. Trên hết họ có thể giúp công ty phát triển.

Tài chính vững chắc: Nên tìm hiểu về chỉ số tăng trường và tỉ lệ nợ của công ty phát hành trái phiếu. Những điều này có thể cho biết công ty đó có khả năng thanh toán nợ cho bạn không.

Tuy nhiên, Để thị trường trái phiếu phát triển lành mạnh, minh bạch và trở thành kênh huy động vốn cho các doanh nghiệp, nhiều ý kiến cho rằng: Cơ quan quản lý cần đưa ra những giải pháp đồng bộ để thúc đẩy thị trường phát triển tốt; minh bạch hóa thông tin; chuẩn mực kế toán; kiểm toán; phát triển thị trường thứ cấp và gắn với kiểm soát rủi ro...

Doanh nghiệp đầu ngành: Nếu bạn đầu tư vào những doanh nghiệp đầu ngành thì quá tốt. Vì tính đảm bảo và khả năng của họ sẽ cao hơn những doanh nghiệp khác.

3. Doanh nghiệp bất động sản hết cửa đảo nợ trái phiếu

Theo thông tư 16 của Ngân hàng Nhà nước, tổ chức tín dụng không được mua TPDN phát hành trong đó có mục đích để cơ cấu lại các khoản nợ của chính doanh nghiệp phát hành. Không được mua TPDN phát hành trong đó có mục đích để góp vốn, mua cổ phần tại doanh nghiệp khác; không được mua TPDN phát hành trong đó có mục đích để tăng quy mô vốn hoạt động. Tổ chức tín dụng không được bán TPDN cho công ty con của chính tổ chức tín dụng đó, trừ trường hợp tổ chức tín dụng là bên nhận chuyển giao bắt buộc bán TPDN cho ngân hàng thương mại được chuyển giao bắt buộc.

Tổ chức tín dụng chỉ được mua TPDN khi có tỉ lệ nợ xấu dưới 3%.

4. Chú ý với trái phiếu "3 không"

Theo TS Lê Đạt Chí, giảng viên Đại học Kinh tế TP.HCM, nhiều doanh nghiệp Bất động sản đang sở hữu trái phiếu "3 không": không tài sản đảm bảo, không định mức tín nhiệm, không có đơn vị bảo lãnh phát hành.

Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Bất động sản cũng chứa nhiều rủi ro, không hiếm trường hợp các công ty Bất động sản "vẽ" dự án để huy động vốn từ nhà đầu tư.

"Rủi ro nữa đến từ khoản nợ dưới chuẩn, huy động vốn, vay tiền nhân viên để tài trợ dự án", ông Chí khuyến cáo. Bởi nhiều dự án bị quăng vô ngân hàng rồi chờ thị trường nóng lên, định giá tăng, vay được nhiều hơn, dẫn đến đầu tư hoàn toàn bằng vốn vay. Một khi bị Chính phủ siết, dự án Bất động sản sẽ không bán được, nợ đến hạn nhưng không có dòng tiền quay về để trả, nhà đầu tư cá nhân và cả ngân hàng nắm giữ TPDN này đều rơi vào bế tắc.

Trên thực tế, không ít tài sản bảo đảm cho TPDN chỉ là các dự án nằm trên giấy. Theo dữ liệu từ Hiệp hội Trái phiếu Việt Nam, gần 28% giá trị trái phiếu phát hành trong 10 tháng đầu năm nay đều không có tài sản bảo đảm hoặc bảo đảm bằng cổ phiếu. Theo Công ty chứng khoán SSI, tỉ lệ các doanh nghiệp Bất động sản chưa niêm yết tham gia hoạt động huy động vốn trên thị trường trái phiếu tương đối cao so với các ngành khác.

Do vậy, nhà đầu tư sẽ gặp nhiều khó khăn khi muốn tiếp cận các thông tin về tình hình tài chính của doanh nghiệp. Trong khi đó, tài sản đảm bảo cho các TPDN này chủ yếu là các dự án đầu tư, tài sản sẽ hình thành trong tương lai hoặc cổ phiếu/cổ phần của chính doanh nghiệp phát hành.

Và khi dòng tiền không được đảm bảo nếu hoạt động sản xuất kinh doanh khó khăn, doanh nghiệp sẽ không trả được nợ gốc, lãi trái phiếu cho nhà đầu tư. "Việc đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ gốc lãi trái phiếu bằng cổ phiếu không có nhiều ý nghĩa vì khi sự kiện vi phạm xảy ra, doanh nghiệp mất khả năng thanh toán thì giá trị cổ phiếu dùng làm tài sản đảm bảo cũng sẽ sụt giảm nghiêm trọng", SSI nhấn mạnh.

Ngoài những tác động tích cực, đặc biệt là giúp các doanh nghiệp huy động vốn cho sản xuất kinh doanh, Vụ Tài chính ngân hàng (Bộ Tài chính) cũng nhận định thị trường TPDN riêng lẻ cũng tiềm ẩn một số rủi ro. "Một số doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp BĐS, phát hành trái phiếu với lãi suất cao, chất lượng tài sản đảm bảo của trái phiếu hạn chế", cơ quan này nhận định.

Trên đây là một vài thông tin về trái phiếu do đội ngũ INVERT chia sẻ. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về một loại chứng khoán và nếu có đầu tư sẽ hiệu quả hơn.

Còn bao nhiêu ngày nữa đến Tết Giáp Thìn 2024? Đếm ngược Tết 2024

Nguồn: Invert.vn