Thuế gián thu là gì? Đặc điểm và cách tính phí gián thu

Thuế gián thu là loại thuế quan trọng giúp Nhà nước tạo ra ngân sách. Vậy thuế gián thu là gì? Đặc điểm và quy định của thuế gián thu là như thế nào?

Cùng INVERT tìm hiểu thuế gián thu là gì cũng như một số thông tin cơ bản về thuế gián thu thông qua bài viết sau. 

Thuế gián thu là gì?

Thuế gián thu (tiếng anh là Indirect tax) là loại thuế mà người nộp thuế không phải là người chịu thuế mà sẽ được thu theo hình thức thuế gián tiếp qua 1 đơn vị trung gian (thường là các doanh nghiệp) để đánh vào người tiêu dùng. Và thuế gián thu được ký hiệu là Te. 

Cụ thể, chính phủ đánh thuế vào công ty (công ty nộp thuế) và công ty lại chuyển thuế này vào chi phí tính giá hàng hóa và dịch vụ. Cho nên, đối tượng chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng.

Song song đó, vì thuế được cộng vào giá bán hàng hóa, dịch vụ nên nó cũng ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường. Có nghĩa là do tính thuế gián thu nên loại thuế này có tác dụng điều tiết tiêu dùng của xã hội tác dụng điều tiết tiêu dùng của xã hội.

Hiện nay, các nước có xu hướng coi trọng loại thuế gián thu (gián thu ròng) vì nó đem lại nguồn thu lớn cho ngân sách cũng như dễ quản lí vì người sản xuất, kinh doanh không phải là người thực tế chịu thuế nên hạn chế được động cơ trốn thuế.

Ví dụ về thuế gián thu: 

- Ví dụ 1: Công ty X nhập khẩu nước hoa Pháp về Việt Nam. Thuế nhập khẩu được trả bởi công ty X tại thời điểm nước hoa vào nước ta. Công ty X tiếp tục bán lại nước hoa cho người tiêu dùng, thì thuế gián thu được ẩn trong giá mà người tiêu dùng phải trả. Người tiêu dùng có thể không biết về điều này, nhưng dù sao họ cũng sẽ gián tiếp trả thuế nhập khẩu.Tại sao thuế gián thu dễ quản lý hơn thuế trực thu?

- Ví dụ 2: Khi mua hàng trong siêu thị, cửa hàng tiện lợi... bạn sẽ nhận được hóa đơn, ở phần cuối hóa đơn lúc nào cũng có thông tin về thuế GTGT, tùy vào sản phẩm sẽ có mức đánh thuế khác nhau (0%, 5%, 10%). Đó chính là phần thuế gián thu mà bạn phải đóng khi mua hàng hóa, dịch vụ.

Đặc điểm của thuế gián thu

Xét về bản chất, thuế gián thu có một số đặc điểm sau:

• Đối với thuế gián thu thì người nộp thuế và người chịu thuế không đồng nhất với nhau, được phân biệt rõ ràng giữa chủ thể nộp thuế (bao gồm cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh) và người chịu thuế (người tiêu dùng cuối cùng).
• Thuế gián thu là 1 thành phần cấu thành nên giá bán của hàng hóa, dịch vụ trên thị trường.
• Thuế gián thu ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường thông qua cơ chế điều tiết tiêu dùng của xã hội.
• Thuế gián thu có sự dịch chuyển mạnh mẽ trong những trường hợp nhất định.
• Thuế gián thu mang tính chất lũy thoái.
• Thuế gián thu có cơ sở đánh thuế là các khoản thu nhập tiêu dùng.

*Ưu điểm của thuế gián thu: 

- Dễ thu hơn thuế trực thu vì tránh được quan hệ trực tiếp giữa người chịu thuế (người tiêu dùng) với cơ quan thu thuế.

- Dễ điều chỉnh hơn thuế trực thu vì những người chịu thuế thường không cảm nhận đầy đủ gánh nặng của loại thuế này.

- Ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường vì được cộng vào giá bán hàng hóa dịch vụ.

Các loại thuế gián thu

Ở Việt Nam, hiện tại thuế gián thu bao gồm các loại:

• Thuế doanh thu
• Thuế tài nguyên
• Thuế môn bài
• Thuế tiêu thụ đặc biệt
• Thuế giá trị gia tăng
• Thuế xuất nhập khẩu
• Thuế bảo vệ môi trường

Công thức tính thuế gián thu

Vì thuế gián thu có nhiều loại nên công thức tính thuế của mỗi loại cũng khác nhau. Dưới đây là công thức tính thuế gián thu đơn giản:

Ví dụ 1: Tính thuế GTGT

Công ty A xuất bán một lô hàng 5000 hộp sữa cho trẻ em với giá bán 800.000đ/hộp. Để khuyến mãi nhân dịp Tết Nguyên Đán, công ty quyết định giảm giá bán đi 5%. Vậy giá tính thuế của lô hàng này như sau:

• Giá tính thuế của một hộp sữa: 800.000 – (800.000 x 0.05) = 760.000 đ.
• Giá tính thuế của lô hàng 5.000 cái: 760.000 x 5.000 = 3.800 tr.đ.

⇒ Như vậy, giá tính thuế của cả lô hàng này là 3.800.000.000 đồng.

Ví dụ 2: Tính thuế TTĐB (thuế tiêu thụ đặc biệt)

Cửa hàng TL chuyên sản xuất A là mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Năm 2020 sản xuất được 1.500 sản phẩm với giá bán chưa có thuế GTGT là 1.200.000đ/sản phẩm. Biết rằng thuế suất thuế TTĐB là 45%. Các bạn tính thuế TTĐB phải nộp của cửa hàng này như sau:

Giá tính thuế TTĐB = (Giá bán chưa thuế GTGT / 1+Thuế suất Thuế TTĐB) = (1.200 / 1+0,45)] = 827,58 (1.000đ)

Thuế TTĐB phải nộp = Số lượng hàng hóa tính thuế TTĐB x Giá tính thuế TTĐB x Thuế suất thuế TTĐB = 1.500 x 827.58 x 0,45 = 558.616 (1.000đ)

⇒ Vậy thuế TTĐB mà DN phải nộp là 558.616 ( 1.000đ).

Điểm khác nhau giữa thuế trực thu và gián thu

Trên đây là bài viết tổng hợp về thuế gián thu là gì mà đội ngũ INVERT chúng tôi đã tổng hợp được. Mong rằng thông qua bài viết này các bạn hoàn toàn có thể biết được thuế gián thu là gì cũng như cách tính thuế gián thu một cách dễ dàng. 

Đăng ký theo dõi kênh Bất Động Sản Invert để nhận thông tin các dự án mới nhất.